Τόκιο στόρι

Ο Γιασουχίρο 1/4ζου, Ιάπωνας στην καταγωγή, αποτυπώνει στο σελιλόιντ μια ολόκληρη φιλοσοφία, εκ διαμέτρου αντίθετη από αυτήν του Καρτέσιου (που κυριαρχεί και ταλανίζει το δυτικό είναι και γίγνεσθαι). Σύμφωνα με το σενάριο, το ηλικιωμένο ζεύγος επισκέπτεται στο Τόκιο τον παντρεμένο γιο και την κόρη τους. Η υποδοχή δεν είναι η πρέπουσα (σύμφωνα με τους ανατολικούς ηθικούς κώδικες) και επιστρέφοντας στο χωριό η μάνα αυτοκτονεί.

΄Εργο γυρισμένο το 1953, περιγράφει την διείσδυση της δυτικής κουλτούρας στον ιαπωνικό τρόπο του ζην και σκέπτεσθαι. Το σύστημα είχε σαν βάση την εξ' αίματος συγγένεια, όπου οι γονείς ήταν οι φυσικοί ηγέτες. Ο ρόλος τους έχει γίνει χρωματοσωματικός. Η ύβρις πλέον έχει παρεισφρήσει: οι κανόνες καταργήθηκαν. Η ζωή και ο θάνατος είναι οι όψεις του ίδιου νομίσματος. Εμείς οι λογοκρατούμενοι Δυτικοί δύσκολα θα καταλάβουμε τον ρόλο του χρόνου, σε μια κοινωνία όπου τα πάθη έχουν εξοβελιστεί. Η έννοια και η ιδέα του θανάτου διαποτίζει τα πάντα. Μήπως ο χρόνος είναι η πεμπτουσία της ζωής;

Ο 1/4ζου καρφώνει την κάμερα στο πάτωμα και όλοι είναι ίδιοι. Η έννοια της μοναξιάς και του θανάτου (που συνεπάγεται ανυπαρξία του εγωισμού) δεν κατανοείται εύκολα από τη διεστραμμένη δύση. Σίγουρα ένα από τα αριστουργήματα του κινηματογράφου. Η ζωή και ο θάνατος συνδέονται με μια ευθεία γραμμή αξιοπρέπειας.

Γιασουχίρο ΟΖΟΥ (1903-1963)

Ιάπωνας σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Ξεκίνησε σαν οπερατέρ, και γρήγορα πέρασε στη σκηνοθεσία. Σκηνοθέτησε ογδόντα (!) ταινίες. Θεωρείται σαν ο μεγάλος δάσκαλος του ιαπωνικού κινηματογράφου, ισάξιος του Μιζογκούτσι και του Κουροσάβα. Ανατόμος της μέσης ιαπωνικής τάξης, παρουσίασε ένα άμεσο και λακωνικό ύφος. Επιλεγμένη φιλμογραφία: Ο μοναχογιός (1937), Καθυστερημένη άνοιξη (1947), Τόκιο στόρι (1953), Το τέλος του καλοκαιριού (1962).