Ο θείος από την Αμερική

του Αλαίν Ρεναί


Ηθοποιοί:
Ροζέ Πιέρ (Ζαν λε Γκολ)
Ζεράρ Ντεπαρντιέ (Ρενέ Ραγκενό)
Νικόλ Γκαρσία (Ζανίν Γκαρνιέ)
Νέλλυ Μπορζώ (Αρλέτ λε Γκολ)

Σενάριο: Ζαν Γκρυώ
Φωτογραφία: Σασά Βιερνύ
Μουσική: Αριέ Ντζιερλάτκα

Στον εγκέφαλο των ενόργανων όντων υπάρχουν τρεις φλοιοί: α) ο εσωτερικός που καταγράφει τις ασυνείδητες πληροφορίες β) ο μεσαίος της ενστικτώδους λειτουργίας και γ) ο εξωτερικός της μνήμης για τις έλλογες πληροφορίες. Ο Ρεναί επηρεασμένος από αυτή την θεωρία του Γάλλου βιολόγου Λαμπορί δημιούργησε ένα δοκίμιο. Εδώ τα πρόσωπα υπακούουν στις επιταγές των προτύπων, που δημιουργεί ο κεντρικός μηχανισμός της εξουσίας. Με βάση την εικόνα και το μοντάζ περιγράφει την περιρρέουσα πραγματικότητα. Ο αφηρημένος λόγος έχει δώσει τη θέση του στις επιστημονικές παρατηρήσεις της βιολογίας.

Οι ηθοποιοί είναι τα πειραματόζωα, των οποίων τη συμπεριφορά παρατηρεί αναλυτικά ο Ρεναί. Με την πρόοδο του «πολιτισμού» ο φλοιός την μνήμης υπερισχύει των άλλων δύο που καθορίζουν την αυτοσυντήρηση και την αναπαραγωγή. Τα επίκτητα στοιχεία (και όχι τα κληρονομικά) χρωματίζουν την συμπεριφορά μας. Οι άνθρωποι κινούνται βάσει των μοντέλων που τους παρέχει το εκπαιδευτικό σύστημα και η οικογένεια. Αιχμές του δόρατος είναι τα μέσα μαζικής ενημερώσεως (τηλεόραση-κινηματογράφος).

Μέχρι τις αρχές αυτού του αιώνα οι πληροφορίες διά μέσου του λόγου καταχωρούνταν στον φλοιό της μνήμης και εκινείτο ο μηχανισμός της κρίσεως (αποδοχή-απόρριψη). Αυτή όμως η λογική επεξεργασία υποχωρεί εμπρός στην μαζική επιβολή της εικόνας, που γίνεται πλέον ο κύριος παράγοντας επικοινωνίας. ΄Ετσι λοιπόν ο εσωτερικός φλοιός αποκτά ισότιμη λειτουργία με τον φλοιό της μνήμης και της λογικής, που καταγράφει μόνο τις πρωτογενείς πληροφορίες. Ασυνειδήτως πλέον ο άνθρωπος, δέχεται συνεχώς σήματα που συγκεντρώνονται στο υποσυνείδητο.

Ο Ρεναί κατόρθωσε να κάνει μια σύζευξη δυο φαινομενικά αντίθετων εννοιών: της βιολογίας και της τέχνης του κινηματογράφου. Αρωγός του, όπως και σε όλα τα έργα του, είναι η χρησιμοποίηση του χρόνου με διπλή σημασία: και με τη μαθηματική λογική, αλλά και με την έννοια της βιωμένης πλέον πραγματικότητας (και μη αντιστρεπτής).

Αλαίν ΡΕΝΑΙ (1922-)

Γάλλος σκηνοθέτης. Ξεκίνησε σκηνοθετώντας ντοκιμαντέρ και ταινίες στα 16 mm. Καινοτόμος και στυλίστας σκηνοθέτης, επηρεασμένος από τη φιλοσοφία του Μπεργκσόν και τα γραπτά του Προύστ, ανάγειι τις ταινίες του σε δοκίμια με θέμα τη μνήμη, τη σκέψη και την αβεβαιότητα. Επιλεγμένη φιλμογραφία: Χιροσίμα, αγάπη μου (1959), Πέρυσι στο Μαρίεμπαντ (1961), Σταβίσκυ (1974), Ο θείος μου από την Αμερική (1980), Η ζωή είναι ένα ρομάντσο (1983).


Αυτή η σελίδα τελευταία φορά ενημερώθηκε στις 12-Ιανουαρίου-98 από τον ggia .