του Τάσου Ψαρρά
Ο ιδεαλιστής Τάσσος Ψαρράς, δίνει στο Καραβάν Σαράι έναν ώριμο καρπό της σκηνοθετικής του δημιουργίας. Επωμιζόμενος όμως εκ των πραγμάτων ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα μιας και η ταινία έχει την υφή του ιστορικού ρεαλισμού. Πραγματεύεται μια δραματική εκδοχή του πρόσφατου ιστορικού μας παρελθό-ντος. Ειδικότερα, καταπιάνεται με τον εμφύλιο πόλεμο δίνοντας έμφαση και στα αλήστου μνήμης μικρά γεγονότα, που λειτούργησαν ισοπεδωτικά προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Και τούτο το κυρίαρχο δομικό στοιχείο της ταινίας προσκρούει σε εμπόδια πολλά. Εμπόδια που έχουν πολλαπλασιαστικά αρνητική παρουσία, όσο πιο κοντά στο χρόνο του γυρίσματος βρίσκεται τοποθετημένο το ιστορικό γεγονός. Μιας και αυτή η φαινομενικά μόνο αντίφαση, οφείλεται στο ότι όσο πιο κοντά βρίσκεται στίς εμπειρίες του θεατή το ιστορικό γεγονός, τόσο αυξάνονται οι απαιτήσεις του για αληθοφάνεια και για αναπαραστατική πληρότητα.
1/4σον αφορά το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο αναφέρεται η ταινία, έχει να κάνει με το πολιτικό εξάμβλωμα του εμφυλίου πολέμου. Θεματικό αντικείμενο από πολλούς φθασμένους σκηνοθέτες μας παρηγκωνισμένο, που επιτέλους έπρεπε κάποτε να προβληθεί εναργώς, για να καταδεικτούν τα δολερά τερτίπια όλων όσων συνέδραμαν, με το έναν ή τον άλλο τρόπο το αδελφοκτόνο αιματοκύλισμα του ελληνισμού. Έτσι ο Τάσος Ψαρράς ξετυλίγει την υπόθεση σε ένα πολυόροφο κτίριο, στο οποίο έχει στοιβαχθεί μια πλειάδα ανθρώπων της επαρχία απο τον "εθνικό στρατό", προκειμένου να ξεκαθαρίσει το πεδίο της εμφύλιας σύρραξης από τους αμάχους, αλλά και σε μιαν απέλπιδα προσπάθειά του να αποκοπεί ο Δημοκρατικός Στρατός απο τους τροφοδότες του. Με αδρές γραμμές έτσι ο σκηνοθέτης κατορθώνει να αποδώσει τα γεγονότα.
Την προσπάθειά του επικουρεί αναμφίβολα στον πρωταγωνιστικό ρόλο και ο απαράμιλλος για την υποκριτική του δεινότητα Θύμιος Καρακατσάνης. Παρόλες λοιπόν τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει ο Τάσος Ψαρράς στο ριψοκίνδυνο σκηνοθετικό του εγχείρημα, για όλους τους λόγους που αναφέραμε πιο πάνω, κατορθώνει να μορφώσει ένα άξιο και εμπνευσμένο αποτέλεσμα.
Τάσος ΨΑΡΡΑΣ (1948-)
Σπούδασε κινηματογράφο στη Θεσσαλονίκη. Ξεκίνησε με ταινίες μηκρού μήκους, πέρασε στον κινηματογράφο, ενώ συχνά σκηνοθετεί για την τηλεόραση. Μελέτησε τη σύγχρονη ελληνική ιστορία, και τιμήθηκε με πολλά βραβεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Φιλμογραφία: Δι ασήμαντον αφορμήν (1974), Μάης (1976), Το εργοστάσιο (1981), Καραβάν σαράι (1986), Η άλλη όψη (1991).